Trends in HbA1c en bloeddruk bij start medicatie ouderen

Recent is onderzoek uitgevoerd naar de invloed van aanpassingen in de landelijke richtlijnen ten aanzien van het hanteren van minder stringente HbA1c of bloeddruk waarden bij kwetsbare ouderen.1,2  In de periode tot 2014 zijn de trends in de gehanteerde drempelwaarden bij het starten van medicatie min of meer gelijk voor alle groepen; d.w.z. dalend tot 2011 en daarna weer licht stijgend.(Figuur) Opvallend is echter dat de HbA1c waarden bij start van de medicamenteuze behandeling in alle jaren wat hoger waren voor zowel de groep met de laagste leeftijd (<60 jaar, blauwe lijn) als met de hoogste leeftijd (≥80 jaar, gele lijn) groep. Met name ook de stijging van de drempelwaarde in 2014 bij mensen onder de 60 jaar is verrassend, omdat je daar juist een stringenter beleid zou verwachten. 

3

Figuur: HbA1c  drempelwaarden bij de start van glucose-verlagende medicatie
  1. Ambrož M, e.a. Trends in HbA1c thresholds for initiation of hypoglycemic agents: Impact of changed recommendations for older and frail patients. Pharmacoepidemiol Drug Saf. 2021;30(1):37-44.
  2. Ambrož M, e.a. Changes in blood pressure thresholds for initiating antihypertensive medication in patients with diabetes: a repeated cross-sectional study focusing on the impact of age and frailty. BMJ Open. 2020;10(9):e037694.

6 Master studenten schrijven scriptie met GIANTT data

Dit voorjaar zijn vanwege de Covid-restricties de master studenten geneeskunde teruggeroepen uit hun co-schappen. Om niet te veel studievertraging op te lopen, hebben ze de mogelijkheid gekregen om vervroegd en versneld hun wetenschappelijke stage te doen. Voorwaarde was wel dat zij deze stage vanuit huis kunnen uitvoeren. Dankzij de GIANTT databank hebben 6 master studenten dit kunnen doen rondom uiteenlopende thema’s gerelateerd aan de diabeteszorg, zoals de invloed van kwetsbaarheid op starten met een SU-derivaat of insuline, de invloed van het hebben van kanker op de diabeteszorg en man/vrouwverschillen in behandeling.

GIANTT data gebruikt om NHG indicatoren te ontwikkelen

De GIANTT gegevens zijn ook gebruikt om NHG indicatoren m.b.t. diabetesbehandeling te ontwikkelen. [1,2] Het gaat om indicatoren die het tijdig starten of stapsgewijs ophogen met medicatie bij patiënten tot 70 jaar vaststellen en een indicator die mogelijke overbehandeling van glucose-verlagende medicatie bij 80-plussers weergeeft. Onderzoek gepubliceerd in Diabetes Care [3] laat zien dat met name dit tijdig starten en ophogen voorspellend is voor betere uitkomsten op de verschillende risicofactoren. Effecten zijn -0,50 tot – 0,81 op HbA1c (%); -0,64 tot -0,97 op LDL-c (mmol/L); -8,63 tot -9,95 op systolische bloeddruk (mmHg).

Referenties

  1. Smits KP, e.a. Development and validation of prescribing quality indicators for patients with type 2 diabetes. Int J Clin Pract. 2017;71(1)
  2. Indicatoren kwaliteit huisartsenzorg bij patiënten met DM type 2, versie 1.12, oktober 2019. https://www.nhg.org/sites/default/files/content/nhg_org/images/ha-indicatoren_dm2-v1.12-11okt19.pdf
  3. Smits KP, e.a. Prescribing quality and prediction of clinical outcomes in patients with type 2 diabetes: a prospective cohort study. Diabetes Care 2017;40:e83-4

GIANTT data gebruikt in groot internationaal project rond persoonlijke behandeling van diabetes

Veel van de diabetes behandelingen die we beschikbaar hebben in de dagelijkse praktijk zijn getest in grote klinische studies en zijn over de gehele studie populatie effectief gebleken. Echter, dit betekent niet dat ze in elke persoon even effectief zijn. Sommige mensen reageren goed op een behandeling en andere mensen niet. Dit is o.a. verklaarbaar door verschillen in bijvoorbeeld lichaamsgewicht, leeftijd, geslacht, genen en andere aandoeningen. Voor de optimale behandeling moeten we dus rekening houden met deze persoonlijke eigenschappen, dit wordt ook wel “personalized medicine” genoemd. Echter, voordat we dit goed kunnen inzetten in de dagelijkse diabetes behandeling is meer onderzoek nodig. In 2018 is daarom in het UMCG en de Rijksuniversiteit Groningen een groot project gestart rondom “personalized medicine bij diabetes” genaamd PROMINENT. Binnen dit project zal o.a. de GIANTT database, met data van meer dan 60.000 mensen met diabetes in de regio Groningen, worden ingezet om verschillen in de effectiviteit van diabetes behandelingen te kunnen verklaren. Meer informatie over het PROMINENT project is hier te vinden.

Al meer dan 80 huisartspraktijken gecontracteerd voor GIANTT update!

De grote update van het GIANTT cohort vordert gestaag. We zijn verheugd te melden dat reeds 80 huisartspraktijken het contract voor de GIANTT data update weer hebben getekend. Op naar de 100!

GIANTT studie identificeert verschil in HbA1c response na start op insuline: op weg naar een meer persoonlijke aanpak?

Een nieuwe GIANTT studie, recent gepubliceerd in het gerenommeerde diabetes tijdschrift “Diabetes, Obesity and Metabolism” laat zien dat niet elke patiënt met diabetes type 2 hetzelfde reageert na het starten op insuline therapie. Onderzoeker dr. Grigory Sidorenkov en collega’s includeerden bijna 1500 Groningse patiënten (gem. leeftijd: 65,6 jaar) die startten met insuline tussen 2007 en 2013 en volgden ze voor 2 tot 4 jaar. Via longitudinale analyses vonden ze drie sub-groepen: Groep 1 (8%) was een gemiddeld jongere sub-groep die een kleine initiële HbA1c daling liet zien, maar vervolgens weer een stijging tot boven de 70 mmol/mol tijdens de follow-up ondanks meer comedicatie met orale glucoseregulerende middelen. De auteurs speculeren dat dit mogelijk door een verlaagde therapietrouw zou kunnen komen die bij jongere patiënten vaak minder is. Groep 2 was de grootste sub-groep (84%) en liet een stabiele HbA1c daling tot rond de 55 mmol/mol zien over de gehele follow-up. Groep 3 (8%) had een gemiddeld hoge HbA1c van meer dan 85 mmol/mol bij start en een snelle initiële daling die daarna weer opliep tot boven de 60 mmol/mol. Deze laatste groep was relatief laat gediagnosticeerd met diabetes type 2 en hun bloeddruk en LDL-cholesterol  waren op het moment van starten met insuline relatief slecht gecontroleerd. De resultaten laten zien dat bij het starten van insuline therapiebegeleiding en monitoring op maat nodig voor een optimaal behandelresultaat. Klik hier voor de volledige studie.

Grote update GIANTT cohort

Met groot plezier kunnen we u mededelen dat  GIANTT weer een nieuwe ronde van data updates in gaat. Na deze update zal het longitudinale dynamische GIANTT cohort data beschikbaar hebben over de periode 2004 tot 2017 en hiermee kan GIANTT een recent en gedetailleerd inzicht bieden in de dagelijkse eerstelijnszorg rondom personen met diabetes type 2 in de provincie Groningen. Verschillende huisartspraktijken in Groningen en omgeving zijn reeds benaderd en data extractie van de eerste praktijken is in gang gezet. Overige praktijken zullen hier in de komende weken meer informatie over ontvangen. We hopen weer op brede deelname te kunnen rekenen om dit unieke diabetes cohort in stand te houden!

Nieuwe GIANTT publicatie over variabiliteit in response bij RAAS remmers

Bijna 2 miljoen mensen in Nederland gebruiken renine-angiotensine systeem blokkers zoals ACE inhibitors of ARBs. Echter, de effecten van deze middelen zijn niet bij iedereen gelijk. Ellen Apperloo en collegae gebruikten GIANTT data om de interindividuele variabiliteit in respons bij 1600 mensen met diabetes type 2 te onderzoeken. Ze keken hierbij naar verschil in effecten op bloeddruk en albuminurie en gevolgen van die response variabiliteit op harde cardiovasculaire uitkomsten. De onderzoekers vonden dat 51% goede response op zowel bloeddruk en albuminurie had, 22% alleen op bloeddruk, 17% alleen op albuminurie en 10% een slechte response op beide parameters. Belangrijke bevinding was dat goede responders een significant lager risico hadden op cardiovasculaire eindpunten dan slechte responders (Hazard ratio 0.51; 95%CI: 0.30-0.86, p=0.012). Lees hier meer.

Succesvolle PhD verdediging Kirsten Smits!

Op 21 februari 2018 heeft Kirsten Smits haar proefschrift over kwaliteitsindicatoren voor diabetes en nierziekten met succes verdedigd. Veel van haar werk is gedaan met GIANTT. Namens de gehele GIANTT stuurgroep van harte gefeliciteerd dr. Smits! Een digitale versie van haar proefschrift is hier te vinden.

GIANTT/Provalid lunch bijeenkomst

Op donderdag 23 november 2017 vond in het UMCG een lunchbijeenkomst plaats waar bevindingen uit het GIANTT-PROVALID onderzoek werden gepresenteerd door Prof. Petra Denig en Prof. Hiddo Lambers Heerspink. Ongeveer 150 deelnemers kwamen op de bijeenkomst af, genoten van de lunch en namen actief deel aan de discussie over diabetes type 2 studies. Een erg geslaagde middag die zeker een vervolg zal kennen!